Te hard opgenomen geluid repareren

DoorHajo Magré

In een eerder artikel hebben we besproken hoe hard je digitaal moet opnemen. Maar wat als je iets verkeerd hebt gedaan? Of als er tijdens het opnemen onverwacht een heel hard geluid is geweest? Dan kun je daar nog wel wat aan doen in de postproductie.

Een screenshot van een audio-editor. De clippende gedeeltes zijn gemarkeerd met roze rondjes. — Te hard opgenomen geluid. Met roze rondjes is gemarkeerd waar het geluid is afgehakt, met andere woorden: waar het *clipt*. Aan de onderkant van de waveform zie je trouwens hetzelfde (niet gemarkeerd).

Dit is een kennisbankartikel van NAP1. Wij maken podcasts in opdracht.

Hoe merk je dat geluid te hard is opgenomen?

Je kunt geen geluid opslaan dat harder is dan 0 dB. Alles daarboven wordt bij het opslaan ‘afgehakt’, waarbij er geluidsinformatie wordt weggegooid. Dat kun je stevig horen, omdat het nogal krakerig klinkt. Als je heel ver zou inzoomen op de waveform, de visuele geluidsgolfjes, dan zou je zien dat die niet meer mooi rond zijn, maar afgeplat. Alsof de top van een berg eraf is gesneden. Dat geluid gaat clippen. Het gaat krakerig klinken. De geluidsinformatie uit de ’top’ krijg je nooit meer terug, ook niet als je het geluid van je opname achteraf zachter maakt. Dan zakt het bergje, maar blijft het topje weg. Het geluid blijft vervormd klinken.

Ver ingezoomd op een geluidsfragment dat clipt. De waveform is onnatuurlijk recht aan de boven en onderkant. — Ver ingezoomd op één van de clippende fragmenten. Het rechthoekige blok is onnatuurlijk recht voor audio dat gesproken woord bevat. Dit ga je op den duur herkennen als te hard opgenomen geluid – en als het goed is ga je dat ook horen.

Wat doet een de-clipper?

Er zijn plug-ins die opnieuw kunnen berekenen hoe dat weggegooide topje er ongeveer uit moet hebben gezien: de-clippers. iZotope De-clip is er daar een goed voorbeeld van. Die plug-ins kunnen herkennen waar die weggegooide topjes zitten. Ze toveren niet terug wat er verdwenen is, maar ze berekenen erbij wat waarschijnlijk de bedoeling is geweest. Het is resultaat is vaak heel aardig. De meeste mensen zullen niet eens meer horen dat dat geluid ooit ‘kapot’ is opgeslagen. Het blijft beter om niet te hard op te nemen, maar als dat onverhoopt een keer gebeurt, is er dus nog iets aan te doen.

Liever luisteren dan lezen? Check onze kennisbankpodcast!

© NAP1 Podcasts. De tekst op deze pagina valt onder een Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel 4.0 Internationaal-licentie. Wanneer je gebruik wilt maken van dit werk, doe dit altijd met een terugverwijzing middels een link naar deze pagina.